@16 daha önce bu konuda akademik bir araştırma okumuştum. sadece oradan hatırlıyorum, kurtuluş savaşına kürtler katılmış ve savaşmıştır. sadece iki aşiret isyan çıkarıyor diye hatırlıyorum. yok namussuzmuş, yok bilmem neymiş. iki fikrin olsun adam gibi anlat. kahvede duyduklarını küfürle harmanlayarak buraya yazı yazıp saygı duyulmasını bekleme. olaya sadece kendi açından bakabiliyorsun yeterli bilgiye sahip olmadığın için, bu da sende şu yanılgıyı oluşturuyor: benim gibi düşünmeyen herkes kötü insandır, geri zekalıdır. sen nasıl milliyetçi bir kafayla kendi kültürün ile yönetilen resmi dili kendi dilin olan bir devlet istiyorsan, adamlar da onu istiyor. ben bunu doğru bulmuyorum. devlete karşı mücadele millet çerçevesinden değil sınıf çerçevesinden yürütülmeli. bir çok millet eşit ve insani bir yönetim altında beraberce yaşayabilir. bizim devletimizin yürüme şekli ise öyle değildir. cumhuriyetin ilk yıllarında başlar kürt isyanları geniş çaplı olarak. bunun bir kaç nedeni vardır. birincisi kurtuluş savaşından beklentileri işgalcileri atıp, eski yaşantılarına geri dönmektir. tepeden indirilen laiklik gibi bir çok değişimin kendilerine sorulmadan yapılmasını kabullenememişlerdir. ben ülkedeki bu siyasi devrimin tepeden indirilmesini yanlış da bulmuyorum. ama olayı anlayabilmemiz için anlatıyorum. binlerce yıldır belirli bir şekilde yaşayan insanların haliyle böyle şeyleri kabullenememesi doğal. ikinci nedeni de o dönemde aslında oldukça uzun bir süreci kapsayan ulus devletler kurulmaya başladı ve milli bir bütünlük oluşturabilen toplumlar kendilerini imparatorluklardan kopararak bir özgürlük mücadelesi verdiler. sömürgeci devletler bunu kendi çıkarları için kullanmışlardır, çıkarları değişir, çatışır, dolaylı olarak politikaları değişir, fakat bu politikalar o bölgede bir kürt devleti kurulması fikrini güçlendirdi. ayrıntılı bilmiyorum. bu da işin bir yönü. sen nasıl diyorsun burada türkler yaşıyor, burası türk yurdudur, burada türk devleti olmalıdır. onlar da aynı mantığı kurabiliyor. ayrıca yeni devlet bir çok ulusu barındırıyordu. eskiden bu uluslar din ile birbirine bağlanırdı. milletten çok, müslüman olmak, müslüman devletinin içerisinde yaşamak insanları birbirine bağladı. bu da birden fazla milletin osmanlı çatısı altında yaşayabilmesini açıklıyor. laiklikle beraber bu da ortadan kalktığına göre, milliyetçiliğe bağlanması gerekiyordu olayın. bu da hatalı bir yöntem ile yapıldı: diğer milletler asimile edilmeye uğraşıldı. türkiye topraklarında yaşayan herkesin bir vatandaş olarak türk olduğu söylendi. kürtler dağda karda yürürken çıkan kart kurt sesinden gelmiştir gibi saçmalıklar ortaya atıldı. ilk fikir bize başta güzel gelse de kabul görmemesini anlayabiliyoruz. bu daha ilk yıllarda büyük bir isyana neden oldu, iç savaş diyebileceğimiz bir savaş yaşandı ve kanlı bir şekilde bastırıldı. şimdi geçmişe dönüp doğrudur yanlıştır demek zor. ama doğaldır böyle bir şeyin yaşanması. olayların temelinde bu yatıyor. hala daha doğu bölgesi en az gelişmiş bölgedir. işsizlik olsun, gelir olsun, eğitim olsun "daha cahiliyle zor başa çıkıyoruz okumuşuyla mı uğraşalım?" mantığı olsun. şimdi doğuda doğan insan tıpkı biz nasıl aşırı milliyetçi tek taraflı basit bir eğitim alıyoruz okullarda bile kahve okeycisi gibi hocalardan. bu insanlar da kendi tarihlerini öyle öğreniyorlar. bir doğuyorlar ülkenin batı tarafı bambaşka, bu tarafı
ine takan yok, arada bir düşmanlık var hem kendi büyükleri bu düşmanlığı gösteriyor tarihte bir savaş var sonuçta, iki tarafın da ölüleri var, düşmanlığı da anlayabiliyoruz, hem de diğer tarafta kendisine eşek
en bebek katilleri olarak bakılıyor. kendi dilini konuşmasına izin verilmiyor. bütün bunlar çok büyük meseleler aslında. böyle "ehehe
ik vatan hainleri" kadar basit değil olay. işsizlik eğitimsizlik fakirlik bunları da ekle. sol kültürün de etkisi var ki devletin kendilerini nasıl sömürdüğünü görüyorlar. e adam haliyle diyor ki bizim niye kendi ulus devlet kurma hakkımız yok? aldığı taraflı eğitimi göz önünde bulundurun. ben buna katılmıyorum. ben iki tarafın da hatalı hareket ettiğini düşünmekteyim devlete düşman olsam da. ama olayların nedenlerini anlarsak kahve ağzımız daha bir düzelir. daha geniş açıdan bakabiliriz. iki taraflı görebiliriz. iki tarafın da hatalı olduğunu, ırkçılığın bir hastalık olduğunu fark edebiliriz. falan, filan. bu kadar büyük bir meselenin tarihsel incelemesini yapmamız gerek. ben henüz çok başlardayım. daha iyi bilen anlatsın. bu hepimizin problemi. böyle daha tartışırken bile alayla, düşmanlıkla, saygısızlıkla olacak iş değil. seni kınıyorum. üslubunu düzeltmeni diliyorum.
