18
@16 tabi medyadan aldıklarımızın da önemi var ama. daha kapsamlı düşünürsek daha doğru kurabiliriz dediğim şeyi. mesela hep tekrarlıyorum aynı şeyi ama, konuşmayı ve düşünmeyi, insan gibi yaşamayı ve üretmeyi de diğer insanlardan öğreniyoruz. çünkü genlerle aktarılmıyorlar ya da bir insan yaşamına sığacak sürede keşfedilmeleri imkansız. yüzbinlerce yıllık bir birikimin sonucu öğrendiğimiz şeyler. kelimelerimiz, kavramlarımız, tanımlarımız, sonuçta hayat görüşümüz, bu kavramları uç uca ekleyerek kurduğumuz fikirlerimiz, o fikirlerden temel alan düşünme yöntemlerimiz, kurduğumuz mantık dizgeleri, hepsi öğrenilmiş şeyler. çoğu fikrimizde antik yunan düşünürlerinin etkisi var mesela. altı bin yıl önce yaşanıp insanlığın birikimine katkı sağlamış şeylerin de, ikinci dünya savaşının da etkileri var yaşantılarımızda ve fikirlerimizde. biz gündelik yaşantımızı ve tüm öğrenme sürecimizi irdeleyip geriye doğru takip edemiyoruz çok karmaşık olduğundan, o yüzden ilk bakışta dediğimi anlamak zor geliyor olabilir. çoğu insan aslında hangi olaydan, düşünürden, okuldan, düşünce sisteminden temel aldığını bilmeden düşünür. gündelik yaşantısında bilinçsizce öğrenir, istese de istemese de öğrenir ve sonra çok karmaşık düşünce süreçlerinin aslında tamamen kendine ait, içinden gelen, doğuştan var olan bir sistem olduğunu zanneder. çok uzattım ama güzel konu o yüzden uzattım.